آلودگی هوا مشکلی قابل حل که بعد از فروکش احساسات مردم و مسئولان فراموش می شود!

آلودگی هوا مشکلی قابل حل که بعد از فروکش احساسات مردم و مسئولان فراموش می شود!

شاخص استاندارد آلودگي (PSI)

كميت (Pollutant Standard Index) PSI استانداردي است كه براي گزارش روزانه كيفيت هوا مورد استفاده قرار مي‌گيرد و معمولاً از پنج آلاينده منواكسيدكربن، ازن، دي‌‌اكسيدنيتروژن، دي‌اكسيد گوگرد و ذرات معلق استفاده مي‌گردد. با توجه به غلظت آلاينده‌‌ها و استانداردهاي بهداشتي سازمان حفاظت محيط زيست امريكا EPA، غلظت آلاينده‌ها به يك مقياس عددي بين صفر تا پانصد PSI تبديل مي‌گردد.
PSI از اين نظر كه غلظت آلاينده‌ها را بر اساس يك مقياس واحد مي‌سنجد، ارجحيت دارد.
شاخص آلودگی هوا را نسبت به عدد ۱۰۰ سنجش می کنند. چنانچه غلظت آلاینده‌ها برابر با ۱۰۰ باشد هوا استاندارد و چنانچه غلظت آلاینده‌ها کمتر از این میزان باشد کیفیت هوا خوب یا متوسط است و اگر بالاتر از ۱۰۰ باشد نشان‌دهنده افزایش غلظت آلاینده‌های هوا است.

شاخص آلودگی هوا بر اساس تقسیم بندی هوا بصورت هوای سالم، هوای ناسالم یا غیر بهداشتی، هوای خیلی ناسالم و هوای خطرناک یا بحرانی تعریف می‌شود.

ابتدا باید بدانیم وضعیت کشور ما در میان کشورهای جهان به لحاظ آلودگی چگونه است ؟

به گزارش اسپوتنیک، روزنانه آلمانی Frankfurter Rundschau لیست آلوده ترین شهرهای جهان را بدون ذکر مکان تشکیل داده است. این آلودگی به قدری بالا است که مردم مجبورند گاهی اوقات ماسک بزنند. این شهرها به قرار ذیل هستند:

اهواز. این شهر دستخوش باران های اسید به خاطر موجودیت واحد های صنعتی بزرگ و تولید فولاد می شود. این باران ها ممکن است علت بروز امراض تنفسی و قلبی شوند.

دهلی نو. از نظر میزان بالای ریزگردها بسیار در هوا بعد از اهواز قرار گرفته است. 40 درصد کودکان این شهر مبتلا به بیماری های تنفسی هستند.
لس آنجلس. شهری 13 میلیونی دارای بیشترین تعداد خودروها و بیشترین آلودگی هوا در صبح و عصر است. این شهر دارای غلیظترین دود در آمریکا است.

قاهره. در این شهر صنایع به سرعت پیشرفت می کند و شدت ترافیک خیلی بالا است. این عوامل علت بد شدن دائم هوا می شود.
لاهور. به خاطر تعداد بی شمار خودروها و گازهای بیرون رفته از لوله های اگزوز، به اضافه ریزگردهایی که از بیابان های واقع در اطراف به شهر می رسد، وضع زیست محیطی آن را همواره رو به وخامت می گذارد.

اولان- باتور. پایتخت یک میلیونی مغولستان در فصل های سرد برای گرم شدن مثل سابق از هیزوم و ذغال سنگ استفاده می کنند. این عامل همراه با کار واحدهای صنعتی هوای این شهر را به مه دود تبدیل می کنند.
مکزیکوسیتی. ساکنان این شهر 20 میلیونی با ترافیک شدید با وسایل خصوصی هوای شهر خود را مسموم می کنند.
ریاض. حرارت بالای هوا و طوفان های شنی و کاربرد بی حد و حصر خودرو ها سبب آلودگی شدید این شهر شده اند.

پکن. جمعیت 20 میلیونی و موقعیت در دره ای احاطه شده با کوه ها و نبود رود یا دریاچه پایخت چین را به یکی از آلوده ترین شهرهای دنیا بدل می کنند. موجودیت کارخانه های کهنه باقی مانده از دوران مائو وضعیت را وخیمتر می سازد.
مسکو. منظره آن از ارتفاع 540 متری برج تلویزیونی نشان می دهد که این شهر 12 میلیونی از نظر گاز گوگرد دی اکسید مسایل زیادی دارد.

علت اصلی آلودگی در کلان شهرهایی مثل تهران چیست ؟

آلودگي ترافيك (حمل و نقل):
آلودگي ناشي از حمل و نقل بعلت شهرسازي بي‌رويه و سريع به اندازه آلودگي صنعتي مهم و از اهميت برخوردار مي‌باشد. آلودگي ناشي از حمل و نقل و وسايل نقليه به شكل گازهاي خروجي از اگزوز، ذرات معلق، صدا و غيره مي‌باشد. اين آلودگي با اتخاذ روشهاي برنامه‌ريزي كشوري، منطقه‌اي و شهري و استفاده از اتومبيلها و سوخت‌هاي مناسب همراه با اعمال تكنولوژي كنترل آلودگي به حداقل مي‌رسد.
اما EPA منابع عمده آلودگي هوا را به صورت زير طبقه‌بندي كرده است:
الف: حمل و نقل مانند: كشتي‌ها، هواپيماها، قطارها و اتومبيلها
ب: احتراق سوخت از منابع ثابت مانند نيروگاههاي برق و غيره
ج: فرآيندهاي صنعتي مانند: كارخانه‌هاي فولادسازي، نساجي و كاغذسازي
د: دفع مواد زائد جامد مثل: سوزاندن زباله درفضاي باز، دفن بهداشتي زباله و سوزاندن زباله با دستگاه زباله‌سوزي
ي: فرآيندهاي متفرقه نظير فعاليتهاي خانگي مانند : كاربرد حشره‌كشها و تميز كردن حشره كش

چگونه از آلودگی هوا پیشگیری کنیم ؟
راه های مقابله با آلودگی هوا:
▪ از موثرترین راهكارهای كاهش آلودگی، كاهش آلودگی از مبدا است: ساخت و طراحی وسایل نقلیه موتوری كه از حداقل سوخت استفاده كنند، چنانچه در کشور های پیشرفته این امر تحقق یافته و در صدد موفقیت های بیشتری نیز هستند. همانطور که می دانیم وسایل نقلیه موتوری در ایران نسبت به دیگر کشور ها از بالاترین مصرف سوخت برخوردار هستند.

▪ تبدیل سوخت خودروها به CNG در مقابل بنزین و نیز كاهش واردات بنزین .

▪ ارایه برنامه های آموزشی در رابطه با كاهش مصرف سوخت از طرق مختلف مانند آموزش تعمیر و نگهداری خودروها، الگوهای رانندگی و عوامل موثر بر میزان مصرف سوخت خودرو.

▪ استفاده از رسانه ها ی همگانی (رادیو، تلویزیون، مطبوعات و... ) و فعالیت های سازمان یافته برای آموزش و افزایش دانش در باره ی تهدیدهای آلوده كننده های هوا وایجاد آگاهی از اجرای قوانین برضد تمامی آلوده كننده ها بسیار مهم و ضروری است. این رسانه ها یکی از اولین ابزارهای ما برای ایجاد تغییر به شمار می آیند.

▪ به كودكانمان از همان سنین كودكی آموزش دهیم كه استفاده از وسایط نقلیه همگانی ، دوچرخه یا پیاده طی كردن

▪ مسافت های كوتاه به سلامت هوا كمك می كند؛

▪ خارج كردن صنایع آلاینده از محدوده شهری؛

▪ از رده خارج كردن خودروهای قدیمی و فرسوده با حفظ حقوق صاحبان آن ها.

▪ استفاده از انرژی های تجدید پذیر كه هم اكنون در نقاط مختلف دنیا از آن ها استفاده می شود از جمله انرژی خورشید ،باد، انرژی گرمایی اقیانوس ها ،انرژی امواج آب و انرژیجذر و مد اقیانوس ها ، بیوگاز (سوخت حاصل از تجزیه میكروبی ماده آلی در غیاب اكسیژن _ بیوگاز سوختی پاكیزه است كه می شود از آن برایپخت و پز ،گرم کردن فضا و آب، روشنایی و حتی فراهم آوردن توان مکانیکی در ماشین آلات کشاورزی و ...)

▪ درختان و گیاهان ریه زمین هستند و یك ضرورت اساسی برای بهداشت زیستی این سیاره. هرچند انسان هوا را از دی اكسید كربن پر می كند و لایه ی اوزون را با مواد شیمیایی ساخته خود نابود می كند، درختان سیستمی قوی برای تعدیل این تاثیرات ارایه می دهند. به همان اندازه كه درخت جان تازه ای به جوّ می دهد، جنگل زدایی آن را نابود می سازد. از آن جا كه یك درخت طی دویست سال دی اكسید كربن هوا را جذب و كربن را در چوب خود ذخیره می كند ، وقتی آن را خرد می كنیم و به صورت چوب و یا كاغذ می سوزانیم، کربن دویست ساله ی در بند خود را بصورت دی اکسید کربن آزاد می کند و در نتیجه تاثیر گلخانه ای را تشدید می كنیم. از این رو ما نیاز به كاشت درخت داریم و باید از قطع درختان خودداری كنیم، زیرا هر درخت در هركجای دنیا گوهری است پربها. لایه ی اوزون و گازهای گلخانه ای مرز نمی شناسند، پس قطع هر درخت تاثیر جهانی برجای خواهد گذاشت.

▪ استفاده از انرژی ها را درجای خود و به مقدار لازم برای خود مجاز بدانیم.انرژی های خانگی از قبیل :پخت و پز،روشنایی، حرارتی ،الكتریكی، مكانیكی

ماموریت فوری دیگری که بر عهده شرکت کنترل کیفیت هوای شهر تهران است، توسعه ایستگاه‌های سنجش در تمام سطح شهر است. در حال حاضر این شرکت ۲۱ ایستگاه در تهران دارد و این در حالی است که در برخی مناطق دو ایستگاه وجود دارد اما مناطق ۵، ۱۷ و ۱۲ که به واسطه قرار‌گیری بازار، یکی از مهم‌ترین و پرترددترین مناطق پایتخت به شمار می‌رود، هیچ ایستگاه سنجشی ندارند. از طرفی با توجه به گستردگی برخی از مناطق تهران، یک ایستگاه در هر منطقه کفایت نمی‌کند و نمی‌تواند معرف کیفیت واقعی آن منطقه باشد. هر چند مجموع ایستگاه‌های شرکت کنترل کیفیت هوا و سازمان حفاظت محیط زیست به ۴۳ ایستگاه می‌رسد اما مرجع رسمی سنجش آلودگی هوا در تهران، شرکت وابسته به شهرداری تهران است که باید در این زمینه تجهیزات خود را توسعه دهد تا شاخصی که اعلام می‌کند، منعکس‌کننده وضعیت واقعی هوای هر منطقه باشد .

 شهپر شهرکی

رفرنس:منابع اینترنتی 

افغانستان مظلوم...